عيــد نــوروز عبر التاريخ

الشعب الكردي من اقدم الشعوب في التاريخ , وانسان كهوف شاندري وزرزري والحفريات الاثرية واكتشافات علماء الاثار وكتابات مؤرخي التاريخ اثبتت ذلك, اخر امبراطورية كردية كانت تسمى ميديا 727-549 قبل الميلاد حيث في 21/3/612 ق0م تحالف الكرد الميديين والبابليين وانهوا الحكم الاكادي الاشوري وقتلوا ملكها الظالم والمستبد المسمى سرجون /ذكر هذا الاسم في الانجيل / وله اسماء اخرى / ازدهاك – ضحاك -000الخ/ على يد الملك الكردي الميدي والذي له اسماء كثيرة / كاوا- كيخسرو- كي قباد/ فاصبح هذا اليوم بداية السنة الكردية وعيدا” للحرية والاستقلال للشعب الكردي بشكل خاص والشعوب التي كانت ترزخ تحت حكم الاشوريين بشكل عام , واشعال النار ليلة هذا اليوم يدل على النصر

وتوجد عدة روايات عن عيد نوروز منها تاريخية ومنها اسطورية ومنها دينية , ومهما كانت هذه الروايات فكلها تدل على انه يوم انتصار الحق على الباطل وانتصار المظلومين على الظلم وتحقيق الحرية والاستقلال

نوروز : معناه بالكردية اليوم الجديد –باللغة السومرية القديمة تعني شهر المزار المقدس وشهر البدء بالسنة الجديدة –وسمي بشهر مارس نسبة الى انه حملت زوجة جوبيتير جونون بحملها بدون تدخل جوبيتيرواسمته مارس فاطلق اليونان اسم مارس على اول شهر من شهور الربيع وعند العرب نوروز تعني شهر نيسان /كون نيسان تعني بداية السنة الدينية المقدسة 

الضحاك : ازدهاك – ده آك – سرجون ويقال ان اسمه الحقيقي هو شروكين قوس ففي كتاب النبي زرادشت يعتبره شيطان الذي يمنع السحاب من ان ينزل الماء الى الارض- والفرس يعتبروه ملك جبار يرمز الى الشر- ازدهاك بالكردية يعني التنين الذي جرى الصراع بينه وبين افريدون / كاوى/ في الشهنامه حيث قتل افريدون ازدهاك ودفنه في جبل دمباوند 0
كاوا : ورد اسمه باشكال مختلفة في كتب التاريخ –كاوين-كابي –كافي –كافيان-كابيان/ اسمه كايان عند الجغرافي استرابون واسمه كيكواس عند الزردشتيين في الهند

وكلمة كاوا تشبه الكلمة السومرية والكردية ga اي الثور كون للثور مكانة مقدسة في الحضارات القديمة ويظهر ذلك في معابد ديالا , العالم آرثر يقول ان كاوى يعني الملك او الامير وفي اللغة الكردية البهلوية الزردشتية تعني لقب الملوك الخرافيين وفي الديانة المانوية تدل كلمة كاوان على العفاريت وفي الكردية كاوا يعني الاصيل والقاهر والفاتح والعظيم 

الشعب الكردي في كافة اجزاء كردستان يحتفلون بهذا العيد ويعتبر اعظم واكبر عيد لديهم , ففي كردستان سورية التي بموجب اتفاقية سايكس بيكو الحقت قسم من كردستان بسورية كان ممنوع من الكرد الاحتفال بهذا العيد وممنوع عليهم التكلم بلغتهم ومنذ العام 1957 منذ تاسيس الحزب الديمقراطي التقدمي الكردي في سوريا حمل هذا الحزب على كاهله تعريف الكرد بكردستان واعيادهم وحقوقهم المشروعة بشكل خاص وللشعوب العربية بشكل عام من خلال الاهتمام والتعريف بالقضية الكردية , فاعطى عيد نوروز اهمية خاصة فكان يتم الاحتفال به بشكل سري في البداية حتى العام 1982 حيث توفر جزء بسيط وهامش ديمقراطي فقام الحزب بخطوة جريئة وكان اول حزب يقوم بالاحتفال بعيد نوروز في العلنية وفي احضان الطبيعة مع تشكيل وتأسيس فرق فولكلورية تقدم الدبكات الكردية والغناء وتقديم المسرحيات التي كانت خاصة بهذه المناسبة وتعرف وتشكل لدى الانسان الكردي مشاعر حب عيد نوروز وحب كردستان وعدالة القضية الكردية وضرورة النضال من اجل تحقيق اهداف الشعب الكردي , فتم تأسيس الكثير من الفرق وفي كافة المناطق في كردستان سوريا , ففي القامشلي تاسست فرقة نوروز في العام 1981 وفي ديريك فرقة جودي بالعام 1982وفي منطقة الكوجرات فرقة مهاباد في العام 1988 وفي منطقة آليان فرقة بهار في العام 1983 وفرقة جكر خوين في كركي لكي في العام 1991
…………………….

لوند محمد ( لوند كاردوخي –كركي لكي 20/3/2018

……………………
Dîroka cejna Newrozê
gelê Kurd ji kevintirîn gelên di dîrokê de, şikeftan de man Chandra û Zrzari û kolandina arkeolojîk û vedîtinên yên arkeolog û nivîsarên dîrokzanan dîrokê îspat, yekî din Împaratorîya Kurdish Media 727-549 bz de hat gotin, ku 21/3/612 s 0 m koalîsyonê yên Kurd, Mediyan, Babîliyan û xilas desthilata Assyrian Akkadian û kuştin padîşah, neheq û setemkar bi navê Sargon / behsa ev name di Mizgînê de / has din navên / Azdhak at destên King MIDI Kurd û ku gelek navên / Kawa- ki xisro- Ki qobad / anîna vê rojê de, di destpêkê de yên Kurd di sala nû û cejna “ji bo azadî û serxwebûnê yên gelê Kurd di serî de û gelê ku ji aliyê desthilata Asûriyan de di giştî êstada bûn, û agir bi şev ji wê rojê set nîşan dide ku serketina .
in bikarhênerên çend Newrozê betlanê, di nav wan de dîrokî de, di nav de yên mîtolojîk û olî hene, û her çi ku ew bi hemû van çîrokên ku nîşan bide ku li ser serkeftina mafê li ser neheqî û serkeftina bindestan li dijî neheqî û bigihêje azadiya xwe û serxwebûna
Newrozê: Çi tê vê wateyê ku di roja nû Kurdish -ballgh Sumeriyan kevnar tê wateya meha yên meha Pîroz û mehê de ji bo ku dest bi Sersal -osme meha Adarê de ji sedî ew jina Jupiter Junon yên ducaniyê de wê bê mudaxaleya Adarê Jopeterwasmth hatiye lidarxistin ew Yewnanîstan di adarê de hatin berdan navê mehên pêşî yên bihara, dema ku Ereb Newrozê tê wateya meha nîsanê / April tê wateya ku wê di destpêka salê de pîroz .
Dahhaak: Azdhak – de Ak – Sargon tê gotin ji bo navê wî yê rast şarukin arc Di pirtûka pêxember e Zerdeşt weke cin ku rê li ber ewrên ku ji ava ser erdê û Farisan re were de bisenifînin wî wek şahê Jabbar sembola yên xerabiyê yên Azdhak in Kurdish wateya ejder ku pevçûna di navbera wî û Afredon / bû gilî / di Alhhnamh ku Afredon Azdhak kuştin û veşartin li Çiyayê Dmbaond .
Kawa: navê wî xuya awayên cur be cur di pirtûkên dîrokê -kkawin-Kabi -kavi -kaviyan-Kabeyan / bi navê Cayenne li Strabo cografîk bi navê Kikwas dema zerdeştîyê li Hindistanê
Û peyva Kawa bişibîne Sumeriyan û ga peyva Kurdish no ga ber ku ga cihê pîroz li şaristaniyên kevnar e, di perestgehên ji Diyala gûhên, dinya Arthur de dibêje ku gilî tê wateya padîşah, an prince de û di zimanê kurdî de Pahlavi Zorwastriyan tê wê wateyê ku title padîşahan Kheraviyen Li manes Religion nîşan didin ku peyva Cowan li orcs in Kurdish Kawa wateya Nalopewn otantîk û Karîndarê û mezin
gelê Kurd li hemû parçeyên Kurdistanê bi pîrozkirina vê mîhrîcanê yê herî mezin û herî mezin a festîvalê ye, xwedî li Kurdistana Sûriyê, ku di bin Sykes-Picot Peymana li ser beşekî ji Sûriyê Kurdistan ketî hate qedexe kirin ji ya Kurdan vê cejnê pîroz dikin û qedexe ji wan re bi zimanê xwe bi xwe û ji sala 1957 di axivin ji ber ku damezrandina Partiya Demokrat a Pêşverû ya Kurdî li Sûriyê vê partiyê li ser milên wî li pênase yên Kurdan li Kurdistanê û festîvalên xwe û mafên xwe yên rewa di serî de û gelê ereb bi giştî bi rêya bala û pênase ya pirsgirêka Kurd download, da newroza cejna dengekî taybet bi dizî ye, di destpêkê de heta sala 1982 hat pîrozkirin, pêşkêşkirina fraction partiya demokratîk margin rawesta gav bold yekem partî Newrozê e, di vekirî û di hembêza xwezayê ji bo pîrozkirina bi damezirandin û avakirina tîmên folk pêşkêş Kurd û sing û lîstikên ku bi taybetî ji bo vê helkeftê de bûn û dizanin pêk hestên Kurdish mirovan yên hezkirina festîvala love Newrozê yên Kurdistan û rastiya xwe ya pirsgirêka Kurd de û pêwîstiya bi têkoşîna ji bo bidestxistina gelê kurd hedef Şêx , û damezrandina gelek ji cudahiya di hemû waran de li Kurdistanê, Sûriyê bû, li Qamişlo band Newrozê, di sala 1981 li Dirik Judy sala 1982 li herêma band Alkocerat Mahabad di sala 1988 de û di band buhar herêma aliyan di sala 1983 hatiye damezirandin û di band ceger xwîn Girkê legê ji bo raya giştî sala 1991
…………..
Mihemed Lewend (Lewend kardoxî – Girkê legê ) 20/3/2018
)